Να τρώμε κουκιά ή όχι;

Όταν ήμασταν μικροί, η μαμάδες μας έλεγαν να μη φάμε κουκιά αν έχουμε πιει γάλα. Πόση αλήθεια κρύβει μέσα της αυτή η συμβουλή; Ας το δούμε αναλυτικά.

     Αυτό που λέμε δηλητηρίαση από κουκιά, στην Ιατρική και στη Βιολογία λέγεται κυαμισμός. Όποιος έχει αυτή την πάθηση, καταστρέφονται τα ερυθρά του αιμοσφαίρια αν φάει κουκιά (αιμόλυση). Όλα αυτά οφείλονται στην έλλειψη ενός ενζύμου, του G-6-PD (γλυκοζο-6-φωσφορική δεϋδρογενάση) στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Η έλλειψη αυτού του ενζύμου είναι μια κληρονομική ανωμαλία. Το γονίδιο που είναι υπεύθυνο γι' αυτή την έλλειψη του ενζύμου, βρίσκεται στο Χ χρωμόσωμα. Η ενζυματική αυτή ανεπάρκεια μπορεί να είναι πλήρης ή μερική και κληρονομείται με υπολειπόμενο φυλοσύνδετο γονίδιο. Εμφανίζεται στα αγόρια που από την μαμά τους έχουν πάρει το "λάθος" Χ χρωμόσωμα και στα κορίτσια που και από τη μαμά αλλά και από τον μπαμπά έχουν πάρει και τα δυο "λάθος" Χ χρωμοσώματα που καθορίζουν το φύλο τους (ομοζυγωτία στο υπολειπόμενο νοσηρό γονίδιο). Είναι προφανές ότι η πάθηση αυτή συναντάται κυρίως στα αγόρια, ενώ τα κορίτσια, μπορεί να είναι φορείς της νόσου, όμως αν ο πατέρας τους μπορεί και τρώει κουκιά, αποκλείεται να νοσήσουν. Έχουν όμως το "λάθος" γονίδιο, που πιθανόν θα το κληρονομήσουν στα παιδιά τους.

 Συμπέρασμα:

• Αν η μαμά σας δεν πρέπει να φάει κουκιά, αν είστε αγόρι μη φάτε και σεις κι ας τρώει ο μπαμπάς.
• Αν η μαμά σας δεν πρέπει να φάει κουκιά, αν είστε κορίτσι και ο μπαμπάς δεν έχει πρόβλημα, δεν έχετε και σεις.
• Αν και οι δυο γονείς έχουν έλλειψη του ενζύμου G-6-PD μη πλησιάζετε ούτε το χωράφι που είναι τα κουκιά.

   Ας σημειωθεί ότι τα άτομα που έχουν έλλειψη του ενζύμου G-6-PD έχουν πρόβλημα και με τη λήψη πολλών φαρμάκων ή παρουσιάζουν αναίτιες αλλεργίες. Γι' αυτό, σε οποιαδήποτε ιατρική  επίσκεψη, πρέπει να αναφέρουν στο γιατρό το πρόβλημά τους. Ακόμη και η ασπιρίνη, μπορεί να αποβεί μοιραία γι' αυτούς. Μακριά από ναφθαλίνη, κυανό του μεθυλενίου (το μπλε οινόπνευμα το έχει σαν χρωστική), βιταμίνη Κ, διαλυτικά (με ανιλίνη) και δυστυχώς πολλά άλλα. Η έλλειψη του ενζύμου βρίσκεται με ειδική εξέταση που λέγεται Motulsky test.

  Η πάθηση αυτή είναι σπάνια στη Βόρεια Ευρώπη, ενώ σε μεγάλα ποσοστά συναντάται στην Ελλάδα, στη Μάλτα, στο Ισραήλ, στους μαύρους της Αμερικής και λιγότερο στην Ασία.

   Είχε δίκιο λοιπόν η μαμά μας; Όχι! Απλά, τα παλιά χρόνια, όλα τα παιδιά έπιναν γάλα και κάποια έτρωγαν και κουκιά. Συνδυάζοντας αυτά τα δύο, με λάθος δεδομένα, κατέληγαν στη λάθος συμβουλή. Στην περίπτωση αυτή, η κληρονομικότητα είναι ισχυρότερη.

 http://users.sch.gr/tsirakakis/bio1.htm