Η ζωή ενός ευρώ

Ευρώ: ένα νόμισμα με πολλά σχέδια
Ποιοι τύποι κερμάτων και χαρτονομισμάτων του ευρώ υπάρχουν λοιπόν, και ποιος τα κατασκευάζει;
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε συνεργασία με τις Κεντρικές Τράπεζες των χωρών της Ευρωζώνης, αποφασίζει πότε θα εκτυπωθούν περισσότερα χαρτονομίσματα.
Οι εθνικές αρχές είναι υπεύθυνες για τα κέρματα.

• Χαρτονομίσματα

Όπως θα δεις, όλα τα χαρτονομίσματα του ευρώ με την ίδια αξία έχουν το ίδιο σχέδιο σε όλες τις χώρες.
Έτσι, ένα χαρτονόμισμα των 10€ έχει το ίδιο σχέδιο είτε τυπωθεί στην Ισπανία, την Ιταλία ή τη Σλοβενία.

Τα σχέδια των χαρτονομισμάτων του ευρώ επιλέχθηκαν μετά από διαγωνισμό όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το ευρώ. Εάν δεις τα σχέδια θα καταλάβεις ότι αντιπροσωπεύουν τους διαφορετικούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς στην Ευρώπη - κυρίως σε γέφυρες και παράθυρα.
Τα χαρτονομίσματα περιέχουν επίσης αρκετά χαρακτηριστικά ασφαλείας που αποτρέπουν την αντιγραφή ή την "παραχάραξή" τους. Αυτά τα χαρακτηριστικά ασφαλείας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, μια μεταλλική ταινία και ένα ολόγραμμα.

• Κέρματα 

 Τα κέρματα του ευρώ δεν είναι ίδια σε όλη την Ευρώπη.

Η κοινή πλευρά των κερμάτων του ευρώ
Η μία πλευρά των κερμάτων του ευρώ είναι ίδια σε όλες τις χώρες - αυτή ονομάζεται κοινή πλευρά. Η κοινή πλευρά των κερμάτων του ευρώ απεικονίζει διάφορους χάρτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η άλλη πλευρά έχει διαφορετικό σχέδιο ανάλογα με τη χώρα που εκδίδει το κέρμα - αυτή ονομάζεται εθνική πλευρά.
Τα σχέδια στις εθνικές πλευρές διαφέρουν πολύ μεταξύ τους αλλά συνήθως απεικονίζουν κάτι από την ιστορία, την τέχνη ή τη φύση της χώρας, μεταξύ άλλων.


Ευρώ: εκτύπωση και κοπή

• Χαρτονομίσματα

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφασίζει πότε πρέπει να εκτυπωθούν περισσότερα χαρτονομίσματα.

Οι εθνικές αρχές είναι υπεύθυνες για την κοπή των κερμάτων. Πρέπει να εκτυπώνονται τακτικά χαρτονομίσματα του ευρώ ώστε να ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες ανάγκες για μετρητά και να αντικαθιστούν τα φθαρμένα χαρτονομίσματα που αποσύρονται από την κυκλοφορία. Κάθε εθνική τράπεζα της Ευρωζώνης συμμετέχει στην παραγωγή νέων χαρτονομισμάτων. Βέβαια, όποια εθνική τράπεζα και να τυπώνει τα χαρτονομίσματα του ευρώ, αυτά είναι πάντοτε ολόιδια, εκτός από τους σειριακούς αριθμούς τους. Μόνο τα κέρματα έχουν εθνικά σχέδια.

• Κέρματα

Η ΕΚΤ εγκρίνει τις ποσότητες κερμάτων που μπορεί να παράγει κάθε κράτος μέλος για να καλύψει τις ανάγκες του. Στη συνέχεια, είναι ευθύνη κάθε κράτους μέλους της Ευρωζώνης να παράγει τα δικά του κέρματα με το εθνικό σχέδιο στη μία πλευρά.

Για την παραγωγή κερμάτων του ευρώ, πρώτα κόβεται ένας μεταλλικός δίσκος από ένα φύλλο μετάλλου. Ο δίσκος στη συνέχεια θερμαίνεται για να μαλακώσει - και τα κέρματα του 1, 2 και 5 λεπτών επικαλύπτονται με χαλκό. Οι δίσκοι τοποθετούνται ανάμεσα σε δυο "μήτρες νομισμάτων" οι οποίες αποτυπώνουν το σχέδιο του κέρματος του ευρώ στην επιφάνεια του δίσκου. Για τα κέρματα του ενός και των δύο ευρώ, που αποτελούνται από δύο μέταλλα με διαφορετικό χρώματα, τα δύο μέταλλα ενώνονται ταυτόχρονα με την αποτύπωση του σχεδίου στην επιφάνεια. Τα κέρματα είναι τώρα έτοιμα για χρήση. Η παραγωγή κερμάτων ονομάζεται "κοπή".


Πού πηγαίνουν τα παλαιά χαρτονομίσματα και κέρματα του ευρώ;

Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα δε ζουν για πάντα. Μπορεί να χαλάσουν, να φθαρούν ή να χαθούν. Έτσι, τα φθαρμένα και κατεστραμμένα χαρτονομίσματα και κέρματα πρέπει να εντοπιστούν και να αντικατασταθούν.

Τα χαρτονομίσματα φθείρονται πολύ πιο γρήγορα από τα κέρματα γιατί φτιάχνονται από μαλακά υλικά, και όχι σκληρά μέταλλα. Συνήθως, ένα χαρτονόμισμα διαρκεί μόλις ενάμισι με δύο χρόνια.

Τα φθαρμένα χαρτονομίσματα επιστρέφονται στις εθνικές κεντρικές τράπεζες κάθε χώρας της ΕΕ από οργανισμούς που διαχειρίζονται πολλά χρήματα, π.χ. από τράπεζες. Τα ποσά και οι αξίες αυτών των χαρτονομισμάτων κοινοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία φροντίζει για την εκτύπωση νέων, όπως απαιτείται. Τα κέρματα διαρκούν πολύ περισσότερο, συνήθως αρκετές δεκαετίες.

Όταν βρεθούν φθαρμένα κέρματα, αυτά επιστρέφονται στην εθνική κεντρική τράπεζα ή τα εθνικά νομισματοκοπεία, όπου γίνεται επεξεργασία τους σε ειδικά μηχανήματα και σημαδεύονται ως φθαρμένα. Έτσι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά, και πωλούνται ως παλιοσίδερα. Με την έγκριση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι εθνικές τράπεζες εκδίδουν νέα κέρματα προς αντικατάστασή τους εάν απαιτείται.

http://ec.europa.eu/economy_finance/netstartsearch/euro/kids/life_el.htm