Τι είναι το μεταβολικό σύνδρομο;

Το έμφραγμα ή το εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να συμβαίνουν ξαφνικά, όμως έρευνες αποκαλύπτουν πως οι ασθενείς που τα παθαίνουν έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Ο λόγος για το μεταβολικό σύνδρομο που απασχολεί ιδιαίτερα τους επιστήμονες τα τελευταία χρόνια.

Ζούμε στην εποχή του υπερ-καταναλωτισμού και της μειωμένης άσκησης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνεται το σωματικό μας βάρος. Γνωρίζουμε πλέον καλά ότι τα παραπανίσια κιλά δεν είναι απλά ένα χαρακτηριστικό του σώματος μας. Eίναι μία παθολογική κατάσταση που οδηγεί σε απόφραξη των αρτηριών του σώματος.

Μετά από μελέτη χιλιάδων ασθενών τις προηγούμενες δεκαετίες παρατηρήσαμε ότι σχεδόν όλοι οι ασθενείς που είχαν υποστεί έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο παρουσίαζαν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

- περίμετρος μέσης (με απλή μεζούρα) >102 cm στους άνδρες και >88 cm στις γυναίκες ή όπως λέγεται αλλιώς λέγεται ύπαρξη κεντρικής παχυσαρκίας και, δύο από τα ακόλουθα:
-τριγλυκερίδια >150 mg/dl
-μείωση της καλής HDL χοληστερόλης <40 mg/dl στους άνδρες και <50mg/dl στις γυναίκες
-αύξηση της αρτηριακής πίεσης >130/85
-σάκχαρο αίματος νηστείας >100 ή ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.

Αυτά είναι και τα κριτήρια της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Διαβήτη για το μεταβολικό σύνδρομο. Ο μηχανισμός που αυτά τα χαρακτηριστικά συνδέονται μεταξύ τους δεν είναι γνωστός. Πιστεύεται όμως ότι όλα οφείλονται στην κοιλιακή παχυσαρκία και στην αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη (δηλαδή στη μειωμένη δράση της ινσουλίνης). Η συνάθροιση αυτών των μεταβολικών διαταραχών σχετίζεται με την εμφάνιση αθηρωμάτωσης των αρτηριών, καρδιαγγειακής νόσου και σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.
Με την ολιστική προσέγγιση και αντιμετώπιση αυτών των διαταραχών είναι εφικτή η αποτροπή εμφάνισης εμφράγματος, εγκεφαλικού και διαβήτη τύπου 2. Μπορούμε δηλαδή να αναγνωρίσουμε εγκαίρως τους ασθενείς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο και να τους βοηθήσουμε να αποφύγουν βαριά νοσήματα.
Μέλημα της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρίας, της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρίας Παχυσαρκίας και των μελών τους είναι να συμβάλλουν στην ενημέρωση του κοινού για τη μεγάλη σημασία της πρόληψης ασθενειών που δυστυχώς εμφανίζονται πλέον σε ηλικίες μικρότερες των 40 ετών.

Τρόποι προστασίας
Η διακοπή του καπνίσματος και:
1)Η απώλεια του πλεονάζοντος σωματικού βάρους.
2)Η καθημερινή άσκηση διάρκειας ½ ώρας.
3)Η μεσογειακή διατροφή που χαρακτηρίζεται από μικρή κατανάλωση ζωϊκού λίπους και αλατιού με πολλά φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης (μαύρο ψωμί και αναποφλοίωτο ρύζι).
4)Η λελογισμένη χρήση ελαιολάδου, χωρίς βούτυρα ή μαργαρίνες.
5)Τα ψάρια που είναι πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα (στον ατμό ή ψητά).
6)Η σπάνια κατανάλωση κρέατος.
7)Τα γαλακτοκομικά σε μέτριες ποσότητες με προτίμηση σε αυτά με χαμηλά λιπαρά.
8)Η αποφυγή γλυκών με πολλά βούτυρα και κρέμες. Λιγότερο παχυντικά είναι τα γλυκά του κουταλιού.
9)Το κρασάκι με μέτρο μαζί με το φαγητό είναι ευεργετικό.

Μία τέτοια διατροφή που την ακολουθούσαμε στην πατρίδα μας για αιώνες, μειώνει κατά πολύ την εμφάνιση μεταβολικού συνδρόμου, ενώ η αρτηριακή πίεση, το σάκχαρο του αίματος, η χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια επανέρχονται σε άριστα επίπεδα. Όταν όμως δεν μπορούμε να επιτύχουμε την αλλαγή στο τρόπο ζωής μας συνιστάται η φαρμακευτική αντιμετώπιση των διαταραχών του μεταβολικού συνδρόμου. Πάντα όμως η εμπροσθοφυλακή της προσπάθειας παραμένουν η αποχή από το κάπνισμα, η υγιεινή διατροφή και η γυμναστική.

Και τα παιδιά κινδυνεύουν;
Ιδιαίτερα μεγάλη σημασία έχει η προσπάθεια να προφυλάξουμε τα παιδιά μας από τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου. Κύριο μέλημα μας πρέπει να είναι η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών όπως ο αθλητισμός, το τρέξιμο, τα ομαδικά παιχνίδια στη γειτονιά και η αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης λίπους (γαριδάκια, πατατάκια, τοστ με μαγιονέζα και βούτυρα) αλκοόλ και αλατιού και η αυξημένη κατανάλωση υγιεινών τροφών απλά μαγειρεμένων, χωρίς την έντονη γεύση του αλατιού και του καμένου λίπους. Όσπρια, λαδερά, φρούτα και άφθονη σαλάτα μαζί με καλό πρωινό και άσκηση εξασφαλίζουν την ανάπτυξη γερού και ζωηρού παιδιού. Όταν βλέπουμε το παιδί μας να περνάει πολλές ώρες στο σπίτι διαβάζοντας ή βλέποντας τηλεόραση ή παίζοντας στον υπολογιστή πρέπει να ανησυχούμε. Το παράδειγμά των γονέων έχει υψηλή διδακτική αξία καθ' όσον τα παιδιά μιμούνται τους μεγάλους και θέλουν να τους μοιάσουν. Η επίπληξη χωρίς να δίνουμε εμείς το καλό παράδειγμα περισσότερο αντίδραση προκαλεί παρά ωφελεί.

Οι συνθήκες της ζωής μας είναι σκληρές και μας απομακρύνουν από την ανθρώπινη φύση μας που στα γονίδια της έχει αποθηκευμένη την εντολή να αποθηκεύει λίπος για να επιζήσει. Ας δώσουμε λίγη ποιότητα στη ζωή μας και ας απολαύσουμε όσο γίνεται τις μικροχαρές της. Τα προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται με την κατανάλωση φαγητού, την ακινησία, το αλκοόλ και το κάπνισμα αλλά με το να βγούμε έξω από το σπίτι με τους φίλους μας ή με την οικογένεια μας και να διασκεδάσουμε.

 Από τον Κωνσταντίνο Καλατζή, Παθολόγο-Διαβητολόγο και επιστημονικό συνεργάτη του http://www.iator.gr . 

 http://www.clickatlife.gr/euzoia/story/7069