Τα λιπάσματα, από δώρο για τη γεωργία γίνονται απειλή

Τα αζωτούχα λιπάσματα έφεραν την επανάσταση στη γεωργία και χάρη σε αυτά καλύπτονται οι ανάγκες των 7 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν στη Γη.

Οι τεράστιες ποσότητες που πέφτουν στους αγρούς, περισσότερο από όσο πραγματικά χρειάζονται οι καλλιέργειες για να αναπτυχθούν, προκάλεσε έναν διαφορετικό τύπο ρύπανσης.

Το φαινόμενο του ευτροφισμού

Η περίσσεια των θρεπτικών συστατικών, κυρίως αζώτου και φωσφόρου, μεταφέρεται από το χωράφι στα ποτάμια τις λίμνες και τους ωκεανούς. Ο εμπλουτισμός της υδάτινης μάζας, ευνοεί την αύξηση της φυτικής βιομάζας, φυτοπλαγκτόν αλλά και επικίνδυνων άλγεων. Αυτά μειώνουν το διαλυμένο οξυγόνο στα βαθύτερα υδάτινα στρώματα, λόγω αυξημένων αναπνευστικών αναγκών των βακτηρίων που αποικοδομούν τις οργανικές ουσίες δημιουργώντας ανοξικές συνθήκες, προκαλώντας το θάνατο πολλών ψαριών.

Ακόμη, αναερόβιες μεταβολικές διαδικασίες, μπορεί να παράγουν και υδρόθειο, που είναι τοξικό για πολλούς θαλάσσιους οργανισμούς. Ενώ οι οργανισμοί που έχουν την τάση να σχηματίζουν επικάλυμμα στις υδάτινες επιφάνειες, αποκλείουν το φως, από τους φωτοσυνθετικούς οργανισμούς στον πυθμένα και εμποδίζουν την ανάπτυξή τους.

Αυτή η γενικότερη διαταραχή του οικοσυστήματος οδηγεί στη δημιουργία νεκρών ζωνών.

Οι ισχυρότερες βροχοπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής ξεπλένουν τα θρεπτικά στοιχεία από τα χωράφια


Με τις βροχοπτώσεις αλλάζει η κατανομή του εδάφους και τα θρεπτικά συστατικά μεταφέρονται. Στις ΗΠΑ αναμένεται να μετακινήσουν το 20% του αζώτου μέχρι το τέλος του αιώνα. Οι περιοχές που θα επηρεαστούν περισσότερο είναι αυτές στις οποίες συμβαίνει ήδη ρύπανση αζώτου.

Για παράδειγμα, ο κόλπος του Chesapeake έχει τέτοιες νεκρές ζώνες υδάτων από το 1950. Και η Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Ωκεανών & Ατμόσφαιρας προβλέπει ότι αυτή η νεκρή ζώνη θα μεγαλώσει κι άλλο. Ενώ μια άλλη περιοχή που περιβάλει τις εκβολές του ποταμού Μισισιπή στον κόλπο του Μεξικού και αναμένεται να φτάσει τα 26.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Οι ερευνητές που μελέτησαν το φαινόμενο στις ΗΠΑ, εφάρμοσαν το μοντέλο και σε ανάλογες περιοχές. Βρήκαν ότι αυξημένα επίπεδα αζώτου μπορεί να προκαλέσουν το ίδιο πρόβλημα και στην ανατολική, νότια και νοτιοανατολική Ασία. Πρόκειται για περιοχές όπου ζει ο μισός και παραπάνω πληθυσμός της Γης και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα επιφανειακά ύδατα.

Όταν μιλάμε για κλιματική αλλαγή το πρώτο που σκεφτόμαστε είναι η ανομβρία και η ξηρασία. Όμως, βλέπουμε ότι δεν είναι μόνο απαραίτητο να υπάρχει διαθέσιμο νερό αλλά και να είναι καθαρό.

--
Πηγές:

Sinha, E., Michalak, A. M., & Balaji, V. (2017). Eutrophication will increase during the 21st century as a result of precipitation changes. Science, 357(6349), 405-408.
Nutrient Pollution - Eutrophication. oceanservice.noaa.gov
NOAA, USGS and partners predict larger summer ‘dead zone’ for the Chesapeake Bay. usgs.gov
Turner, R. E., & Rabalais, N. N. 2017 Forecast: Summer Hypoxic Zone Size Northern Gulf of Mexico.

Πηγές εικόνων:

AP Photo / Haraz N. Ghanbari--

https://bioximikos.gr/topics/ecology/573-ta-lipasmata-apo-doro-gia-ti-georgia-ginontai-apeili