Παρασκευή 31 Μαρτίου 2017

Τα μυστικά της καρδιάς


Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα καρδιάς (29 Σεπτεμβρίου) μαθαίνουμε ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το πιο ζωτικό όργανο του ανθρώπινου οργανισμού αλλά και των ζώων.

Η ανθρώπινη καρδιά, κατά μέσο όρο, ζυγίζει 300 ως 400 γραμμάρια. Το μεγαλύτερο μέρος από αυτό το βάρος οφείλεται στο μυϊκό ιστό (το μυοκάρδιο), από τον οποίο αποτελούνται τα τοιχώματά της κατά το μεγαλύτερο μέρος τους [1].

Ποια είναι η μεγαλύτερη καρδιά που έχει βρεθεί;;;

Μόλις τον περασμένο Μάιο ξεβράστηκε στις ακτές της Νέας Γης στον Καναδά μια γαλάζια φάλαινα, ένα από τα μεγαλύτερα θηλαστικά στον κόσμο, που η καρδιά της ζύγιζε 180 κιλά!!!

Σε κατάσταση ηρεμίας, οι χτύποι της ανθρώπινης καρδιάς (ενός ενήλικου ατόμου) ανά λεπτό, δηλαδή οι καρδιακοί παλμοί (ρυθμοί ή σφυγμοί), είναι 90, ως εκ τούτου η μέση ανθρώπινη καρδιά χτυπά περίπου 100.000 φορές την ημέρα και 35.000.000 φορές το χρόνο [2].

Δευτέρα 27 Μαρτίου 2017

Γιατί το Ήλιο κάνει τη φωνή να ακούγεται αστεία;

Για να καταλάβουμε πώς επιδρά το Ήλιο στη φωνή, είναι χρήσιμο πρώτα να εξετάσουμε πώς ταξιδεύουν τα ηχητικά κύματα, καθώς και κάποια βασικά χαρακτηριστικά της φωνητικής μας οδού.
Τα ηχητικά κύματα σχηματίζονται όταν δονείται κάτι (είτε αυτό είναι ένα τύμπανο είτε είναι οι φωνητικές σας χορδές) σε ένα μέσο όπως ο αέρας.

Όταν χτυπάμε ένα τύμπανο, δονείται πάνω και κάτω. Καθώς κινείται επάνω, σπρώχνει τα μόρια του αερίου, αναγκάζοντας τα να πέσουν σε άλλα μόρια. Τα μόρια του αερίου συμπιέζονται μαζί και αυτός ο κυματισμός των συμπιεσμένων μορίων μετακινείται προς τα πάνω μακριά από το τύμπανο. Εν τω μεταξύ, το τύμπανο κινείται πάλι προς τα κάτω και πίσω πάλι, δημιουργώντας κι άλλη συμπίεση. Αυτή η κινούμενη σειρά συμπιέσεων είναι ένα ηχητικό κύμα, και η απόσταση μεταξύ τους είναι γνωστή ως το μήκος κύματος.

Όταν μιλάμε παράγουμε δονήσεις

Εμείς χρησιμοποιούμε τις φωνητικές χορδές που είναι δύο μικρές πτυχές του βλεννογόνου κατά μήκος του λάρυγγα. Οι κινήσεις αυτών των πτυχών διακόπτουν τη ροή του αέρα από τους πνεύμονές παράγοντας ήχο. Η συχνότητα αυτών των δονήσεων επηρεάζει ανάλογα το ύψος και την ένταση της φωνής σας.

Σάββατο 25 Μαρτίου 2017

Γιατί οι φλέβες φαίνονται μπλε;

Το αίμα μας φαίνεται πάντα κόκκινο, οπότε γιατί οι φλέβες μας φαίνονται μπλε;

Ο Leonardo di ser Piero da Vinci αντιλαμβανόταν τα αιμοφόρα αγγεία σαν το δίκτυο ενός ποταμού, όπως φαίνεται στην εικόνα ο ποταμός Arno στην Τοσκάνη της Ιταλίας.

Το φάσμα του φωτός που είναι ορατό στο μάτι μας αποτελείται από πολλές συχνότητες και κάθε μια αντιστοιχεί σε διαφορετικό χρώμα. Όταν το οπτικό φως πέσει σε οποιοδήποτε αντικείμενο, κάποιες συχνότητες απορροφούνται από την ύλη και δεν γίνονται ορατές στο μάτι μας, ενώ οι συχνότητες που δεν απορροφούνται και ανακλώνται πίσω σε εμάς είναι αυτές που προσδίδουν το χρώμα στο αντικείμενο.

Πέμπτη 23 Μαρτίου 2017

Γιατί ασπρίζουν τα μαλλιά μας

Το άσπρισμα των μαλλιών μας είναι μια φυσική διαδικασία που συμβαίνει όσο μεγαλώνουμε και έχει να κάνει με τη μελανίνη, τη χρωστική που ευθύνεται και για το μαύρισμα το καλοκαίρι από τον ήλιο.

Η τρίχα γεννάται από την κερατίνη που παράγουν τα κερατινοκύτταρα. Πριν η τρίχα βγει από τον θύλακα εγχέεται με μια χρωστική, τη μελανίνη, που παράγεται από τα μελανοκύτταρα που βρίσκονται στον θύλακα κάθε τρίχας και μεταφέρεται μέσω των μελανοσωμάτων. Ο τόνος των μαλλιών μας προκύπτει από την κατανομή των δύο τύπων μελανίνης, της ευμελανίνης, που είναι καφέ σκούρα και της φαιομελανίνης, που είναι κοκκινοκίτρινη, σε διαφορετικές αναλογίες στον καθένα μας.

Καθώς μεγαλώνουμε, τα μελανοκύτταρα αρχίζουν να χάνουν τη λειτουργικότητα τους σιγά-σιγά, μέχρι τελικά να πεθάνουν και πλέον να μην παράγεται άλλο χρώμα και τα μαλλιά μας να γίνουν πιο διαφανή, δηλαδή γκρι, ασημί, ή λευκά.

Επίσης στους θύλακες παράγονται και κάποιες ποσότητες υπεροξειδίου του υδρογόνου, το γνωστό εμπορικό οξυζενέ, το οποίο διασπάται από το ένζυμο καταλάση. Όσο γερνάμε μειώνεται η παραγωγή της καταλάσης με αποτέλεσμα να συσσωρεύεται το υπεροξείδιο του υδρογόνου, εμποδίζοντας την παραγωγή μελανίνης.

Ασθένειες που γκριζάρουν τα μαλλιά μας

Αν και φημολογείται ότι το στρες κάνει τα μαλλιά να ασπρίζουν γρηγορότερα, δεν έχει βρεθεί κάποια απόδειξη γι' αυτό. Κάποιοι επιστήμονες προτείνουν ότι οι ορμόνες που παράγονται σε κατάσταση στρες επηρεάζουν την βιωσιμότητα των μελανοκυττάρων ή την ικανότητα να μεταφέρουν τη μελανίνη.

Ο μύθος της Μαρία Αντουανέτα

Τρίτη 21 Μαρτίου 2017

Το επιλεκτικό πλεονέκτημα του στίγματος

Η δρεπανοκυτταρική ανθρώπινη αιμοσφαιρίνη προσφέρει ένα πλεονέκτημα επιβίωσης ενάντια στην ελονοσία, επιτρέποντας το μεταλλαγμένο γονίδιο να έχει μεγάλες συχνότητες στις περιοχές που ενδημούσε η ελονοσία.

Η μετάλλαξη μιας μόνο βάσης στο γονίδιο της β-σφαιρίνης προκαλεί δρεπανοκυτταρική αναιμία, μια βαριά αιμολυτική αναιμία, στους ομοζυγώτες, δηλαδή στα άτομα που φέρουν δύο αντίγραφα του μεταλλαγμένου γονιδίου, ένα από κάθε γονέα. Όμως οι ετεροζυγώτες, δηλαδή με ένα αντίγραφο από έναν μόνο γονέα, που φέρουν το "στίγμα", δεν παρουσιάζουν τα συμπτώματα της νόσου και μάλιστα προστατεύονται καλύτερα από τις σοβαρές και θανατηφόρες επιπτώσεις της ελονοσίας. 

Η μάστιγα της ελονοσίας

Για εκατοντάδες χρόνια η ελονοσία ήταν μια μάστιγα για την ανθρωπότητα. Οφείλεται στα πρωτόζωα του γένους Plasmodium, το πιο θανατηφόρο είναι το P. falciparum σε σχέση με τα άλλα P. vivax, P. ovale, P. malariae. Μεταφέρεται στον άνθρωπο από τα θηλυκά κουνούπια του γένους Anopheles. Το παράσιτο μεταφέρεται από το κουνούπι στην κυκλοφορία του αίματος του ανθρώπου και από εκεί στο συκώτι, και μέσα από έναν πολύπλοκό μηχανισμό επιβίωσης ωριμάζει και πολλαπλασιάζεται. Η ελονοσία προκαλεί πυρετό και πονοκέφαλο και μπορεί να εξελιχθεί σε κώμα και να οδηγήσει στο θάνατο.

Πώς προστατεύονται όσοι φέρουν το "στίγμα"

Κυριακή 19 Μαρτίου 2017

Το δέντρο με τους 40 διαφορετικούς καρπούς (video)

Ποιο μυστικό κρύβει αυτό το δέντρο που μπορεί να παράγει ροδάκινα, νεκταρίνια, βερίκοκα, αμύγδαλα και πολλούς ακόμη καρπούς;

O Sam Van Aken, ένας καλλιτέχνης και καθηγητής του Syracuse University δημιούργησε μία γενιά από δέντρα που παράγουν πάνω από 40 διαφορετικές ποικιλίες πυρηνόκαρπων φρούτων ή καρπών με κουκούτσια. Μερικά από τα οποία είναι ροδάκινα, νεκταρίνια, βερίκοκα, αμύγδαλα.

Το κατάφερε χρησιμοποιώντας μία αρχαία κινέζικη τεχνική, τον ενοφθαλμισμό.

Η διαδικασία που ακολούθησε είχε ως εξής:

Χρησιμοποιούσε ένα δέντρο σαν βάση. Το δέντρο αυτό είναι ένα από τις 40 ποικιλίες.
Σε κάθε κλαδί χάρασε τον φλοιό και τοποθετούσε στη σχισμή ένα τμήμα από άλλο φυτό με οφθαλμό.
Μετά το τύλιγε με ταινία ώστε να επουλωθεί η σχισμή και να ενωθούν τα δύο τμήματα και τελικά να αναπτυχθεί ένας κλάδος που θα παράγει ένα διαφορετικό φρούτο.
Για αρκετά χρόνια επαναλάμβανε αυτή τη διαδικασία, προσθέτοντας κάθε φορά νέες ποικιλίες πάνω στο βασικό δέντρο.

Την άνοιξη το δέντρο είναι γεμάτο άνθη σε διάφορες αποχρώσεις ροζ και μοβ και το καλοκαίρι αρχίζει να βγάζει όλων των λογιών τα φρούτα.

Ο δημιουργός του το βλέπει σαν ένα έργο τέχνης αλλά και σαν χρονολόγιο του κύκλου ζωής όλων των φρούτων. Μέχρι σήμερα έχει φυτέψει πάνω από μια ντουζίνα δέντρα, σε αρκετά σημεία της Αμερικής, σε χώρους όπως μουσεία, όπου ο κόσμος να μπορεί να θαυμάζει αυτή την ποικιλομορφία.

Δείτε το video......

Σάββατο 18 Μαρτίου 2017

Τι συμβαίνει όταν κόβουμε το φαγητό

Όλοι γνωρίζουμε ότι το φαγητό είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας και ευτυχώς για εμάς είναι και πολύ απολαυστικό. Αλλά τι πραγματικά συμβαίνει στο σώμα μας αν απλά σταματήσουμε να τρώμε; Είτε η ασιτία προήλθε από φτώχεια, λιμό, εθελοντική απεργία πείνας, κάποια ιατρική πάθηση, είτε παίζετε στο Survivor, η φυσιολογία της πείνας ακολουθεί την ίδια διαδικασία.

Η διάρκεια της επιβίωσης χωρίς τροφή επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες όπως το σωματικό βάρος, τη γενετική παραλλαγή, την κατάσταση της υγείας και, το σημαντικότερο, την παρουσία ή απουσία της αφυδάτωσης. Χρειάζεται χρόνος για να πεθαίνουμε από την πείνα. Χωρίς οξυγόνο, το σώμα μας αντέχει 5 ή 10 λεπτά. Χωρίς νερό μερικές ημέρες, μια εβδομάδα το πολύ. Αλλά ανάλογα με τις περιστάσεις, χωρίς καθόλου τροφή μπορεί να αντέξει και 2 μήνες.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το σώμα στη προσπάθεια του να παραμείνει ζωντανό, περνά μέσα από 3 μεταβολικές φάσεις, μέχρι να καταφέρει να βρει και πάλι τροφή.

  • Φάση 1: Καύση της γλυκόζης
Τις πρώτες 6 ώρες: Όλα είναι φυσιολογικά. Το σώμα σας δεν υποψιάζεται ακόμα τίποτα για τις κακές σας προθέσεις. Αρχίζει χαρούμενο να αποικοδομεί το πολυμερές γλυκογόνο (μορφή αποθήκευσης της γλυκόζης) σε γλυκόζη, τον υδατάνθρακα που χρησιμοποιούν τα κύτταρα σας ως καύσιμο για να είναι λειτουργικά.

Μετά από 6 ώρες: Οι αποθήκες γλυκογόνου αδειάζουν, οπότε, αυτή η μέθοδος παραγωγής ενέργειας σταματά. Σε εκείνο το σημείο, αισθάνεστε πεινασμένοι και πιθανώς να αρχίσετε να γκρινιάζετε.

  • Φάση 2: Καύση του λίπους
Το σώμα σας τώρα αναζητά νέες πηγές ενέργειας. Αρχίζει να στρέφεται προς τα λιπαρά οξέα, τα δομικά στοιχεία του λίπους που αποθηκεύονται στους ιστούς. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται κέτωση.

Μερικοί άνθρωποι, όπως οι body builders ή εκείνοι που καταναλώνουν ελάχιστους υδατάνθρακες και υψηλή ποσότητα πρωτεϊνών, βρίσκονται αρκετά συχνά σε κατάσταση κέτωσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι λιμοκτονούν, απλώς τα σώματά τους λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο, επειδή είτε δεν τρώνε αρκετούς υδατάνθρακες για να πάρουν γλυκόζη ή τους καίνε γρήγορα.

Όμως, υπάρχει πρόβλημα!...

Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017

Ο εγκέφαλός μας μπορεί να λειτουργεί ακόμη και 10 λεπτά μετά τον θάνατο


Μια μελέτη Καναδών επιστημόνων τα ευρήματα της οποίας εγείρουν σημαντικά επιστημονικά και ηθικά ερωτήματα απασχολεί την ιατρική κοινότητά τις τελευταίες ημέρες.

Καναδοί γιατροί σε μονάδα εντατικής θεραπείας παρατήρησαν, σύμφωνα με την Independent, ότι ο εγκέφαλος ενός ασθενή συνέχιζε να λειτουργεί ακόμα και 10 λεπτά αφού εκείνος είχε κηρυχθεί κλινικά νεκρός! Σύμφωνα με την μελέτη ανιχνεύθηκαν εγκεφαλικά κύματα τα οποία παρατηρούνται στο στάδιο του βαθύ ύπνου.

«Ανιχνεύσαμε μεμονωμένες εξάρσεις κυμάτων Δέλτα μετά την παύση του καρδιακού παλμού και της αρτηριακή πίεσης», ανέφερε χαρακτηριστικά η μελέτη που δημοσίευσε πρόσφατα μια επιστημονική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Οντάριο.

Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι πως η έρευνα των ιατρών έγινε σε τέσσερις ασθενείς που είχαν επιλεγεί να συμμετάσχουν.

Κυριακή 12 Μαρτίου 2017

Η φαγούρα είναι κολλητική γιατί είναι «καλωδιωμένη» στον εγκέφαλο

Η ουσία που μεταφέρει την ακατάσχετη ανάγκη είναι ένα νευροπεπτίδιο (GRP)

Πόσες φορές σας έχει τύχει να βλέπετε το διπλανό σας να ξύνεται και να θέλετε και εσείς να ξυστείτε; Αυτό συμβαίνει σε ανθρώπους και σε ζώα όπως οι πίθηκοι, οι μαϊμούδες και τα τρωκτικά, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, όχι επειδή πρόκειται για μια απλή ψυχολογική αντίδραση, αλλά επειδή η φαγούρα είναι βαθιά «καλωδιωμένη» στον εγκέφαλο.

Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον του Σεντ Λούις, με επικεφαλής τον Ζου-Φενγκ Τσεν, διευθυντή του Κέντρου για τη Μελέτη της Φαγούρας (Center for the Study of Itch) που έκαναν τη δημοσίευση στο περιοδικό Science, πραγματοποίησαν πειράματα με ποντίκια. Παρακολουθώντας τα πειραματόζωα που ξύνονταν οι επιστήμονες έριξαν φως στο νευρωνικό μηχανισμό της φαγούρας.

Η εγκεφαλική περιοχή που εμπλέκεται στην κολλητική φαγούρα είναι ο υπερχιασματικός πυρήνας. Η ουσία που μεταφέρει την ακατάσχετη ανάγκη για φαγούρα είναι ένα νευροπεπτίδιο (GRP), που εκκρίνουν τα κύτταρα σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου.

Πέμπτη 9 Μαρτίου 2017

Η μασέλα του Νεάντερταλ αποκαλύπτει: Χρησιμοποιούσαν «ασπιρίνη» όταν ήταν άρρωστοι

Οι Νεάντερταλ χρησιμοποιούσαν φυτικά αναλγητικά και πιθανώς τον μύκητα της πενικιλίνης, χιλιάδες χρόνια πριν την ανακάλυψη των αντιβιοτικών. Όταν ήσαν άρρωστοι, φαίνεται πως μασούσαν τον φλοιό από το δέντρο της λεύκας, ο οποίος περιέχει μια χημική ουσία (σαλικυλικό οξύ), που αποτελεί το ενεργό συστατικό της σημερινής ασπιρίνης.

Αυτά αποκαλύπτει μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα, με τη συμμετοχή της διακεκριμένης Ελληνίδας παλαιοανθρωπολόγου Κατερίνας Χαρβάτη, καθηγήτριας του γερμανικού Πανεπιστημίου του Τίμπιγκεν. Η μελέτη βασίσθηκε στην ανάλυση αρχαίου DNA που βρέθηκε στην τρυγία (πέτρα) της οδοντοστοιχίας τεσσάρων Νεάντερταλ, οι οποίοι ζούσαν πριν από περίπου 42.000 έως 50.000 χρόνια στην Ευρώπη. Είναι οι αρχαιότερες οδοντικές πλάκες που έχουν ποτέ αναλυθεί γενετικά.

Τα μικρόβια και τα υπολείμματα τροφής που ήσαν κολλημένα στα δόντια των «ξαδέρφων» του σύγχρονου ανθρώπου (Homo sapiens), αποτελούν ένα «παράθυρο» στο μακρινό παρελθόν, επιτρέποντας στους επιστήμονες να κάνουν βάσιμες εικασίες για τη διατροφή και τα «φάρμακα» των Νεάντερταλ.

Κυριακή 5 Μαρτίου 2017

Το ηλεκτρονικό τσιγάρο «ύποπτο» για εγκεφαλικά και καρδιακά επεισόδια

Προσθήκη λεζάΤο συχνό «άτμισμα» μειώνει τα επίπεδα γλυκόζης στον εγκέφαλο και προκαλεί επίσης ζημιά σε μια φυσική ουσία που αποτρέπει τη δημιουργία θρόμβων στο αίμαντας
Παρότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο διαφημίζεται ως μια λιγότερο επιβλαβής λύση για τους καπνιστές από τον καπνό, νέα έρευνα σε ποντίκια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η έκθεση στους «ατμούς» των ηλεκτρονικών συσκευών καπνίσματος αυξάνει περισσότερο τον κίνδυνο εγκεφαλικού απ' ό,τι η έκθεση στον καπνό του τσιγάρου.

Την έρευνα παρουσίασαν επιστήμονες του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Τέξας σε διεθνές συνέδριο για το εγκεφαλικό της Αμερικανικής Ενωσης για την Καρδιά στο Χιούστον. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους το συχνό «άτμισμα» μειώνει τα επίπεδα γλυκόζης στον εγκέφαλο και προκαλεί επίσης ζημιά σε μια φυσική ουσία που αποτρέπει τη δημιουργία θρόμβων στο αίμα, κάτι που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εγκεφαλικού ή καρδιακού επεισοδίου.

Τα ποντίκια που χρησιμοποίησαν οι άνθρωποι της ομάδας εκτέθηκαν σε ατμούς ηλεκτρονικού τσιγάρου μια φορά για 10 μέρες συνεχόμενα και δεύτερη φορά για 30 ημέρες συνεχόμενα. Αντίστοιχα για 10 ημέρες και για 30 ημέρες υπήρξε έκθεση και σε καπνό τσιγάρου. Και στις δύο περιπτώσεις, όπως τόνισαν οι ερευνητές στην παρουσίασή τους στο συνέδριο, μείωσαν δραστικά τις ποσότητες στον οργανισμό ενός ενζύμου που βοηθάει στο να μην πήζει το αίμα, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο για εγκεφαλικό, με το «άτμισμα» να «κερδίζει».

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...